Odnosząc się do zaprezentowanego projektu należy na wstępie docenić fakt, iż projektowane jest przyjęcie całkiem nowej ustawy regulującej status cudzoziemców migrujących z krajów trzecich bez potrzeby uzyskania ochrony międzynarodowej, gdyż dotychczas obowiązująca ustawa nie spełniła oczekiwań ani tego środowiska cudzoziemskiego ani organizacji pozarządowych działających w ramach tego środowiska. Nie była również w pełni kompatybilna z założeniami do wspólnotowej polityki migracyjnej, co słusznie zostało zauważone przez projektodawcę w uzasadnieniu do przedstawionego projektu.
Niestety przedstawiony projekt założeń do projektu ustawy każe wątpić w podstawowe założenie projektodawcy, iż ustawa przedstawiona do konsultacji będzie bardziej czytelna i mniej kazuistyczna względem obecnie obowiązującej. Do opiniowania przedstawiono bowiem akt wyjątkowo obszerny, wręcz o kodeksowych rozmiarach, z którym cudzoziemcy będą mieli znacznie większą trudność w zakresie zapoznania się z jego treścią i chcąc nie chcąc będą musieli skorzystać albo z profesjonalnej pomocy prawnej, albo z pomocy wyspecjalizowanych organizacji pozarządowych albo objaśnień i opracowań dostępnych w urzędach wojewódzkich, prowadzących postępowanie. Obszerność i szczegółowość regulacji, bez istotnego zmniejszenia norm blankietowych upoważniających poszczególne ministerstwa do wydania aktów wykonawczych stanowi zatem podstawową wadę przedłożonego projektu.
Należy jednak od razu docenić, iż przedłożony projekt znacząco różni się od przesłanego i konsultowanego uprzednio projektu założeń do ustawy o cudzoziemcach i po jego treści wyraźnie widać, iż projektodawca uważnie wczytał się w uwagi przesłane przez organizacje pozarządowe i inne podmioty w trakcie tamtej konsultacji i wyeliminował błędy, sprzeczności, a także te regulacje, które w sposób jawny naruszały innego rodzaju normy i standardy, lub w sposób niepotrzebny ograniczały skuteczność pewnych projektowanych instytucji prawa.
Nie zmienia to jednak faktu, iż w kwestii pożądanej głębokiej reformy prawa migracyjnego oraz zmiany podejścia do zagadnień ruchu cudzoziemców planowana nowa ustawa będzie częściowo powielać wady obecnie obowiązującego aktu prawnego, a w pewnych kwestiach będzie wprowadzała nowe, niepotrzebne rozwiązania dodatkowo hamujące legalny ruch migracyjny w naszym kraju (np. w zakresie dostępu do zatrudnienia, popierania badań naukowych, przyciągania wyskowykwalifikowanej kadry, czy prowadzenia działalności gospodarczej). Niektóre rozwiązania, mające w założeniu zwiększyć bezpieczeństwo i kontrolę nad przepływem osób w ramach terytorium naszego kraju naruszają też zasadę proporcjonalności i subsydiarności, a zatem są sprzeczne z demokratycznymi standardami. W tym względzie zaprezentowany projekt musi być oceniony bardzo krytycznie i powinien być przedmiotem refleksji projektodawcy, czynionej w kontekście celów, jakie zamierza on osiągnąć w ramach prowadzonej polityki migracyjnej (…)
Cały dokument można znaleźć w zakładce “Publikacje”.
